Daeadenn ar 1.000 Familh
10 vloaz evit adplantañ ar brezhoneg er gêr gant sikour ar Vāoried !
Komzomp brezhoneg gant hor bugale evit adskoulmañ al liamm etre ar rummadoù e-barzh 1.000 familh a-hed an dek vloaz a zeu.
Graet eo bet gant ar Vāoried, sikouret e vezomp gant an neuroskiantoù, kroget eo an Adsav Yezhel. Kroget eo an daeadenn ! Kemerit perzh en Emsav istorel ar 1.000 Familh evit toullañ un hent hag aozañ dazont ar brezhoneg.
Hunvreal a c’hallomp treuzkas hor yezh d’hor bugale met sevel ur steuñvenn-labour emskiantek ha kemer harp war skipailh ar 1000 familh a cheñcho penn d’ar vazh.
LAKAAT ANV HO FAMILH
C’hwi a zo e-kreiz ar jeu : adlakaat ar brezhoneg e-barzh an darempred kerent-bugel er gêr.
Sikour a reomp ac’hanoc’h da lakaat an traoù da c’hoarvezout !
DEUIT DA VEZAÑ UR C’HEVREADER
Sevel a reomp binvioù evit skoazellañ ar gerent e brezhoneg.
Reiñ a rit ur vouezh d’ar raktres dre kehentiñ, arc’hantaouiñ pe kemer perzh en e lakaat da dalvezout.
Gwennyn
Chanteuse, compositrice, auteure de Breizh a Live et maman bretonnante
Marraines & Parrains du Défi des 1.000 Familh
Darren Solomon
Sociolinguiste, coordinateur de KMK, parlant Te Reo Māori à ses enfants
Katell chantreau
Docteure en Science de l’Éducation auteure d’une thèse sur la transmission du breton en famille
An dreuzkas dre familh a zo e-kreiz un argerzh adsevel ur yezh o vont da goll.
Er bed
El levr mil vrudet Bringing Our Languages Home, e lavar ar sokioyezhoniourez Leanne Hinton – arbennigourez etrebroadel war adsevel ar yezhoù :
“An istor en deus diskouezet pegen diaes eo derc’hel un identelezh etnikel hep ma redfe ur yezh dre pep oberenn pemdeziek. Ar pazenn-mañ a zo ret evit adsevel ar yezh da vat. Evit reizhañ ar fazioù ha distreiñ d’ar stad e rankomp reiñ o yezh en-dro d’ar vugale ha degas anezhi en-dro en o zi.”
E Breizh
Ur bern sokioyezhoniourien evel Stefan Moal, Gwenole Larvol, ha Katell Chantreau a striv da lavarout ar memes tra ha da seniñ an alarm : ma ne dremen ket ar yezhoù treuzoù hon tiez ha, dreist-holl, ma ne gavont ket o hent en-dro er gwiad fromel ha sokial, ne dremeno ket hor yezhoù henvroat, bihanniver, hag en arvar an dekvloaziadoù da zont. Ne vo ket gouest ar skolioù hag an ensavadurioù o-unan da wareziñ ur yezh vev.
Komzit brezhoneg d’ho pugale ha kemerit perzh gant miliadoù a Stoumerien Yezh er bed a-bezh.
Er bed
Adeskiñ ur yezh eus hon hêrezh evit komz ouzh hor bugale, dreist-holl ur yezh a zo c’hoazh diouzh ar vonreizh (evel an darn vrasañ eus ar yezhoù henvroat er bed), zo ur gwir dae. Setu perak e oa bet anvet gant Anton Treuer, a orin Ojibwe, ar “Stourmerien Yezh” en e levr anvet, The Language Warrior Manifesto.
E Breizh
Ar stourmerien yezh eo ar re o deus krouet Diwan, ar programmoù deskadurezh d’an oadourien, o deus dastumet arc’hant, o deus stourmet war an dachenn bolitikel, sevenadurel, ha yezhel evit ma ne vefe ket kollet ar brezhoneg, ma ne zeufe ket da vezañ un “hêrezh” da vezañ lakaet en ur mirdi.
Ret eo deomp kenderc’hel gant o labour digredus ha lakaat ar yezh en-dro en hon tiez rak bez hon eus a drugarez dezho an holl dafar a vank hiziv an deiz evit en ober.
Posupl eo diskoulmañ koll bras a gomzerien. Pep tra hon eus e Breizh evit en ober !
Er bed
Yezhoù zo a grog gant o adsav gant a-wechoù 300 komzer kozh hepken, lod gant 10 komzer hepken, ha lod all hep komzer ebet. Kazoù souezhus zo dre ar bed o deus zoken gwelet o yezhoù da vezañ komzet en-dro goude bloavezhioù, dekvloaziadoù, pe c’hoazh kantvedoù hep bezañ bet klevet war ar blanedenn. 1000 Familh a labour a-dost gant ar gevredigezh Raktres ar Yezhoù en arvar (ELP), a sikour Stourmerien ar Yezhoù war an dachenn etrevroadel hag a labour evit adsevel ar yezhoù e meur a zoare.
E Breizh
Pep tra zo ganeomp evit ma vo adsavet ar yezh penn-da-benn: skolioù dre soubidigezh ha divyezhek, programmoù deskadurezh an oadourien, kentelioù ha stajoù a bep seurt, aozadurioù a ginnig stajoù pe programmoù dre-soubidigezh, stignadoù niverus o vodañ ar yezh hag ar sevenadur, un dastumad teulioù pinvidik-kenañ ha liesseurt, hag all c’hoazh.
Ar pezh a vank deomp eo ul luskad kerent engouestlet en un argerzh treuzkas a-ratozh un hêrezh pouezus evit ma vo sur e komzo o bugale ouzh o bugale. En ul lakaat Breizh er raktres 1000 Familh e c’hellomp ivez broudañ poblañsoù all da reiñ lañs d’un argerzh a seurt-se ha diskouez eo posupl !
Ar Daeadenn : 1.000 Familh betak 2035 !
adalek miz gwenolo 2025
Ar Vāoried o deus graet, perak ne rafemp ket ?
Emaint en hor c’hichen, o treuzkas deomp o skiant-prenet.
E te reo (yezh maori), e talvez Kotahi Mano Kāika Kotahi Mano Wawata (KMK) “mil familh, mil c’hoant” hag a denn d’ar raktres kroget e 2000 e kumuniezh Kāi Tahu e su Zeland-Nevez. Lakaat a rejont o fenn da adlakaat Te Reo Māori da 1 000 familh. Pemp bloaz warn-ugent diwezhatoc’h, e miz Genver 2025, e kinnig ar gevredigezh ouzhpenn 1 500 familh o kemer perzh er raktres.
Aet e darempredet e penn-kentañ 2025 gant skipailh 1000 Familh, an aozadur KMK en deus respontet d’hon galv evel se : “Sikouret hon eus an Hawaiianed, perak ne c’hellomp ket sikour ar Vretoned ?” Abaoe e labouromp a-dost gant Darren Solomon ha Paulette Tamati-Elliffe, renerien ar raktres. Rannañ a reont o barregezhioù, o barregezhioù hag o doareoù ganeomp, ha skoazellañ ha broudañ a reont ac’hanomp, o kas ac’hanomp war-du ar binvioù o deus implijet hag a gendalc’hont da implijout. War ar rannyezh maori anvet Kāi Tahu hepken emañ o fal, padal emaomp o kas ar raktres war-raok war skeul ar brezhoneg gant an elfennoù anvet KLTGW. An deiziad pal eo neuze 10 vloaz, ha n’eo ket 25 bloaz evel e Zeland-Nevez.
Un Diazez eo ar Vāoried e bed ar pezh a anvont Kōhanga Reo (neizh-yezh), a c’hellfe bezañ keñveriet gant ur vagouri, met lec’h ma teu kalz “tud kozh”, komzerien ar yezh a-vihanik, da gomz ha da dreuzkas ar yezh dre obererezhioù liammet gant sevenadur, hengounioù ha diorroadurioù ar Vaoried tro-dro d’ar yezh. Labourat evit an treuzkas en tiez dre ar raktres KMK zo un astenn poellek eus an emdroadur galloudus-se a denn d’ar vugale vihan.
En ti emañ an neizh yezhel kentañ. E-barzh an unanenn familh eo e vez implijet en un doare naturel etre ar gerent hag ar vugale ar pezh a vez anvet gant 1000 familh ar Faktor K : Karantez, Krouiñ arz, Kaout Plijadur. A-drugarez d’ar studioù ha d’an ostilhoù tennet eus an neuroskiantoù afektivel ha sokial e c’hallomp kadarnaat bremañ e c’hell nerzh al liamm savet gant ar gerent gant o bugale kas d’ar c’hrouiñ, d’an implij, d’e briziañ, d’en em zizober eus ar brezhoneg hag hini pobloù orin ar bed er vugale.
Ar 5 peul eus hon doare da vont en-dro
Adsevel ar yezhoù dre ar bed
Ar pal ? En em santout skoazellet ha kreñvaet dre gompren ez eus miliadoù, zoken milionoù a dud, e-touez liesseurted digredus ar minorelezhioù yezhel dre ar bed, o adlakaat o yezhoù hengounel en o lignez evit ma ne santfec’h ket mui hoc’h-unan en ho dibab yezhel ha dirak ur menez dic’hortoz. Stourmerien Yezhoù all a zo bet eno.
Yac’haat dre ar Yezh
Er familhoù e oa bet an Disrann Yezhel, sed amañ e rankomp distreiñ. Evit treuzkas ur yezh d’hor bugale e rankomp bezañ dieubet diouzh hor goulennoù hag hor prederioù diwar-benn seurt raktres, met ivez diouzh an eñvorennoù liammet gant hon istor yezhel koulz ha diouzh an droug-spered yezhel brezhonek a-stroll a gas d’an Disurentez Yezhel ; kompren luskadoù ar Justis Yezhel evit ma ne viot ket mui c’hwi, Kerent Engouestlet, hag ho pugale, en douetañs, en em glemm hag en disurentez, pe e vefe diwar ho penn pe diwar ho hêrezh.
Ostilhoù evit skoazellañ
Sikour ar gerent gant ostilhoù tennet eus an neuroskiantoù afektivel ha sokial, ar furnez hendadel, ostilhoù kelenn oberiant hag evel just ar Vāoried dre aozadur KMK, asambles gant ar pezh a ouzomp diwar-benn an divyezhegezh ha plastikelezh empenn evit kinnig un eil yezh d’ar vugale evit ma ne gomprenfe ket hor Stourmerien yezh, ar gerent, pa zilezfe o fiziañs, pa zilezfent o fiziañs pa vezont dilezet o c’houzañv ment ar gefridi.
Al liamm etre-rummadoù
Adstagañ al liamm etre ar rummadoù en ur vroudañ Silent Speakers e Breizh – dreist-holl ar yezherien a-vihanik – da gomz brezhoneg gant Engaged Parents. Bodañ an holl vrezhonegerien da gomz gant ar vugale, ma n’o deus ket pe ma ne gomzont ket outo zoken, evit sevel live yezh ar vugale a gomz dija er gêr pe er skol hepken kuit da vezañ ankounac’haet ar barregezhioù yezhel hag an ouiziegezh hengounel.
Kumuniezh ar 1.000
Krouiñ banneoù soubidigezh e Breizh a-bezh (hag e lec’hioù all), savet gant kannaded ar gerent, kerent engouestlet, prezegennerien didrouz (pasivel) koulz ha n’eus forzh peseurt prezegenner oberiant a-benn skoazellañ ar familhoù o kregiñ gant an argerzh met ivez reiñ an tu dezho da grouiñ ur rouedad, ur gumuniezh a genskoazell, ha rannañ kelaouiñ evit ma ne vefe ket bresk ha digenvezoc’h ar familhoù a dreuzkas ar yezh.
Deuit da vezañ Kerent Kannad er Gumuniezh 1000 Familh
Komz d’ho pugale en ur yezh ha n’eo ket ho yezh-vamm zo un dra diaes…met posupl eo : kalz a familhoù o doa graet an dibab-se dija !
- Komzet hoc’h eus dija brezhoneg d’ho pugale abaoe o bugaleaj ?
- Ha faot a rafe deoc’h sikour kerent all da vont war-raok gant an avantur-mañ ?
- N’hoc’h eus ket bugel ebet pe ne gomzit ket outo met c’hoant hoc’h eus kemer perzh ?
Pep tra ho peus evit dont da vezañ “Kerent Kannaded ” !
Petra eo perzh Kerent kannad ?
Dont da vezañ kannad ar gerent a dalv kemer perzh a-youl vat e sevel ar “Kumuniezh 1000 Familh” ha gallout mentorañ familhoù all a zo o kregiñ gant avantur adlakaat ar brezhoneg en o liammoù fromel. Ret-holl eo kannaded ha n’o deus bugel ebet ha ne gomzont ket brezhoneg ganto rak ezhomm hon eus eus an holl gomzerien da zont da gaozeal gant hor bugale ha da adkrouiñ al liamm etre ar rummadoù, dres el lec’h m’eo bet troc’het.
• Sevel liammoù lec’hel gant mammoù ha tadoù all evit skoazellañ ar re a grog diwar netra.
• Krouiñ asambles (kannaded + Kerent a grog) ar “gumuniezh 1000 Familh” gant ho obererezhioù, ho stajoù, ho troiadoù.
• Krouiñ tachennoù eskemm, kinnigoù pe komzoù diwar-benn ho skiantoù-prenet evit broudañ ha rannañ ar pezh a vevfec’h (pe hoc’h eus bevet) gant ho pugale.
• Deuit e-barzh ar programm Mentoring dre bellgomz pe dre video evit skoazellañ ar gerent (hag ivez ar re a c’hell bezañ pell diouzh o bro, e-maez Breizh, pe en estrenvro).
• Displegañ ar Zaeadenn, an ostilhoù a c’haller kaout, an tuioù a c’haller kaout dezho. Un doare eo da liammañ ha da greñvaat ur gumuniezh skoazell.
Perak oc'h ken pouezus ?
• Rak ur skouer oc’h evit ar gerent o kregiñ gant o hent brezhonek.
• Rak barregezhoù zo ganeoc’h da rannañ.
• Rak diskoulmoù ho peus da ginnig.
• Peogwir hoc’h eus ur c’hoant a c’hell o skoazellañ.
Kannaded ar gerent, ret-holl oc’h rak tremenet hoc’h eus prantadoù douetañs ma’z oc’h bet gouest da greñvaat ho kredennoù : gouzout a rit eo ur raktres buhez komz ouzh ho pugale en hor yezh orin, hag evel-se ez oc’h un awen evit ar re all. Digoret hoc’h eus an hent da re all na oa ket merket c’hoazh ; ur stourmeur yezh kreñv oc’h hag a c’hell sikour kerent all da zizoleiñ, d’ober traoù ha da virout o youl. Poent eo e vefe anavezet ho strivoù hag e c’hellit kemer dorn ar re o deus ezhomm hiziv.
Ret eo deomp rannañ ur sell a-gevret, ur sell hag hon eus tamm douetañs ebet e tizhimp 1 000 familh o treuzkas ar brezhoneg d’o bugale a-benn 10 vloaz evit ma vo c’hoant hor bugale ivez da dreuzkas o yezhoù d’o bugale.
